“Veiligheidssituatie in Kunduz relatief goed”

Commandant der Strijdkrachten Peter van Uhm en de baas van de militaire inlichtingen en veiligheidsdienst (MIVD) Pieter Cobelens hebben gezegd dat de veiligheid in Kunduz relatief goed is.

Generaal Van Uhm en Cobelens informeerden de Kamer donderdag over de veiligheidssituatie in de Noord-Afghaanse provincie.

Volgens Cobelens is de veiligheidssituatie in Kunduz relatief goed vergeleken met andere regio’s in Afghanistan. In het noorden van het land vindt 4 procent van het aantal gewelddadigheden plaats, zo citeert de Telegraaf de MIVD-chef.

Cobelens zei dat er wel in het eerste kwartaal van het jaar vier “in het oog springende” incidenten waren.

De Telegraaf meldt daarvan als voorbeeld de zelfmoordaanslag van 10 maart, waarbij de politiecommandant van de provincie Kunduz om het leven kwam.

Daarnaast waren er nog drie grote zelfmoordaanslagen in de provincie, een waarbij de gouverneur van het district Char Dara omkwam, een op een rekruteringscentrum van het leger en een op een overheidsgebouw, waarbij tientallen mensen de dood vonden.

Eerder dit jaar meldde de VN 11 gewelddadige incidenten in 2011 in Kunduz, waarbij in totaal ongeveer 100 doden vielen.

De Telegraaf meldt niet hoeveel van die vier procent van het aantal gewelddadigheden in het noorden van Afghanistan juist in de provincie Kunduz plaatsvinden.

Kunduz staat juist bekend als een van de gewelddadigste provincies in het noorden van het land. Vier procent in het noorden zegt dus relatief weinig over Kunduz.

Daarnaast neemt de strijd en het geweld in Afghanistan jaarlijks in de lente en de zomer toe. Een eerste kwartaal is dus altijd relatief veiliger dan een tweede en derde kwartaal in het land.

Het oosten en het zuiden zijn de meest gewelddadige regio’s. Het westen wordt door verslaggevers aangeduid als relatief veilig.

Crimaliteit en drugs
Kunduz heeft volgens Cobelens “een rijk crimineel verleden”. Hij noemde de doorvoer van drugs een groot probleem.

Veel potentiële agenten zijn ook verslaafd aan drugs. De Nederlandse trainers zullen rekruten eerst aan een drugstest onderwerpen.

Kunduz is een belangrijke provincie voor de doorvoer van drugs naar buurland Tadzjikistan en verder naar Rusland.

Deze zomer beginnen Nederlandse militairen en marechaussees aan de begeleiding van Afghaanse agenten. In 2012 gaan Nederlanders ook de basiscursus aan politierekruten geven.



Kamer en kabinet over veiligheid

In de brief van 20 april van het kabinet, waarin Kamervragen van 14 april worden beantwoord, staat dat de veiligheidssituatie in het noorden van Afghanistan in de provincies Kunduz en Faryab het slechtste is.

Het kabinet meldt: "Van de noordelijke provincies zijn Kunduz en Faryab relatief het onveiligst."

Men kan zich afvragen waarom het kabinet niet gewoon zegt welke van de twee het onveiligst is? En waarom Nederland juist naar de meest onveilige provincie gaat in het noorden?

Kamervragen over veiligheid
9
Is het waar dat de veiligheidssituatie in Kunduz het onveiligst is vergeleken met andere delen in het noorden van Afghanistan?

10
Wat is de exacte veiligheidssituatie in de provincie Kunduz? Hoe luidt thans het dreigingsniveau voor de provincie Kunduz? Is dit niveau in de provincie Kunduz nog steeds hetzelfde als bij het schrijven van deze brief?

11
Is de algehele veiligheidssituatie en het dreigingsniveau, los van de seizoensgebonden fluctuaties, naar de optiek van het kabinet verslechterd? Zo ja, kan de Kamer (vertrouwelijk) ingelicht worden over de actuele situatie? In hoeverre heeft een eventuele verslechtering van het veiligheidsklimaat invloed op het werk van de Police Operational Mentor and Liaison Teams (POMLT’s) buiten de poort?

12
Hoe beoordeelt u de eerdere berichten over het dreigingsniveau in Kunduz in vergelijking met nu?

Antwoord bewindslieden
Veruit de meeste geweldsincidenten in Afghanistan komen voor rekening van de zuidelijke en oostelijke provincies. Het noorden wordt slechts met een klein percentage van het totale geweld geconfronteerd (omstreeks vier procent). Van de noordelijke provincies zijn Kunduz en Faryab relatief het onveiligst.

De veiligheidssituatie in Kunduz is de afgelopen maanden niet verslechterd. Het aantal geweldsincidenten in de eerste maanden van 2011 ligt lager dan in dezelfde periode van 2010. Wel was er in 2011 een viertal in het oog springende zelfmoordaanslagen. Het dreigingsniveau vanuit een aantal belangrijke locaties in de provincie Kunduz, waaronder uitvalsbases voor opstandelingen, is de afgelopen maanden licht afgenomen. Dit is hoofdzakelijk het gevolg van de aanhoudende druk die Afghaanse en internationale veiligheidstroepen gedurende deze winter in Kunduz hebben uitgeoefend.

De winterperiode en het vroege voorjaar zijn gewoonlijk relatief rustig - conform de seizoensdynamiek wordt die vooral door klimatologische factoren gestuurd. In Kunduz is tegen de achtergrond van deze dynamiek vooralsnog de verwachte activiteitstoename van de Taliban beperkt gebleven. Niettemin is de verwachting dat de activiteiten van de strijders de komende tijd zullen toenemen. Een eventuele verslechtering van het veiligheidsklimaat heeft invloed op het werk van de Police Operational Mentor and Liaison Teams (POMLT’s) buiten de poort. Indien de situatie te onveilig wordt voor de opleiding van civiele Afghaanse politie zal het werk buiten de poort worden teruggeschroefd of (tijdelijk) worden stopgezet.


Geweld voorkomen
Naast de bovenstaande vragen en antwoorden over de veiligheid was er ook een vraag over wat de Afghaanse overheid en de ISAF doen om geweld te voorkomen.

16
Welke activiteiten ondernemen de Afghaanse overheid en ISAF om geweldsincidenten in de provincie Kunduz te voorkomen?

Samen met ISAF is de Afghaanse overheid bezig om de opstandelingen hun vrijheid van handelen te ontnemen. Het Afghaanse leger heeft hierbij de leiding. ISAF ondersteunt door met troepen te partneren met Afghaanse eenheden.

Daarnaast levert ISAF samen met andere internationale spelers zoals EUPOL en het Duitse politietrainingsproject GPPT een bijdrage aan het terugdringen en/of voorkomen van geweldsincidenten door het Afghaanse leger en politie verder op te leiden en te trainen zodat de Afghaanse overheid na 2014 zelf de verantwoordelijkheid voor de veiligheid kan dragen. Met het oog op de naderende transitie zijn opgeleide en getrainde politie- en legereenheden nodig om de veiligheid blijvend te waarborgen.

Het voorkomen van geweldsincidenten in Kunduz waarbij de lokale bevolking slachtoffer kan worden is bij de aanpak van ISAF en de Afghaanse overheid essentieel